هرساله حدود يك ميليون دانش آموز درگير انتخاب رشته و هدايت تحصيلي از پايه نهم به دهم هستند. هدايت تحصيلي مسير تحصيلي و شغلي دانشآموزان را رقم مي‌زند و از اين حيث سرنوشت ساز است.
به گزارش ايسنا، دريافت غيرحضوري نتايج هدايت تحصيلي براي دانش آموزان از طريق سامانه همگام از روز گذشته آغاز شده است. در اين گزارش مروري بر مهمترين نكات ذكر شده از سوي وزارت آموزش و پرورش درباره هدايت تحصيلي امسال خواهيم داشت.
اين نكات عبارتند از:
ـ برگه هدايت تحصيلي بيشتر جنبه توصيه‌اي دارد كه دانش آموز بداند صلاحيت و توانمندي ورود به كدام شغل را دارد اما هدايت تحصيلي تابع امكانات و ظرفيت‌هاي آموزش و پرورش و ديگري سوابق تحصيلي دانش‌آموز است.
ـ دو فرم شماره ۶ و ۷ به منظور هدايت تحصيلي در اختيار دانش آموزان كلاس نهم قرار مي گيرد. فرم شماره ۶ جنبه توصيه‌اي دارد و فرم شماره ۷ براساس عملكرد تحصيلي دانش آموز و ظرفيت منطقه تعيين مي شود.
ـ نمون برگ شماره ۶ و ۷ هدايت تحصيلي از ۲۳ تيرماه از طريق سامانه همگام قابل دريافت است و دانش آموزان كلاس نهمي نيازي به حضور در مدرسه براي دريافت فرمهاي هدايت تحصيلي ندارند.
در فرم شماره ۶ ، ۱۰۰ نمره درنظر گرفته شده كه توصيه‌هاي مشاوران ۱۰ نمره، نظر معلم در زمينه استعداد بچهها ۱۰ نمره، نظر خود دانش آموز ۱۰ نمره، نظر اولياء ۵ نمره و آزمون رغبت و توانايي ۳۰ نمره دارد. عملكرد تحصيلي هم ۳۵ نمره دارد.
دانشآموزان براي دريافت مشاوره چه كنند؟
به گفته معاون پرورشي وزارت آموزش و پرورش انتخاب رشته يك نقطه عطف در زندگي دانشآموزان است لذا دانش آموزان بر اساس علايق و توانمندي‌هاي خود رشته مورد نظرشان را انتخاب كنند و تحت تاثير جو عمومي يك رشته، اقدام به انتخاب رشته نكنند.
اگر دانش‌آموزي نياز به مشاوره دارد مي‌تواند تلفن‌هاي مراكز مشاوره در هر منطقه را از مدرسه خود دريافت كند. مشاوران پاسخگويي سوالات دانشآموزان در اين حوزه خواهند بود.
اولويت بندي شاخه‌ها و رشته ها چگونه است؟
اولويت "الف" و "ب" به چه معناست؟
اولويت بندي شاخه‌ها و رشته‌ها در نمون برگ شماره ۷ هدايت تحصيلي تنها بر اساس ظرفيت و عملكرد تحصيلي است.
- نمون برگ هدايت تحصيلي دانشآموزان در شاخه كاردانش، رشته‌هاي رياضي فيزيك، علوم و معارف اسلامي بر اساس اولويت " الف" صادر مي‌شود.
- نمون برگ هدايت تحصيلي دانشآموزان در شاخه فني و حرفهاي و رشته‌هاي علوم تجربي و ادبيات و علوم انساني براساس اولويتهاي "الف – ب" صادر مي‌شود.
منظور از اولويت «الف» يعني اگر دانش‌آموزي كف نمره كتبي مورد نظر براي ورود به رشته يا زمينه ارائه شده را كسب كند؛ بدون در نظر گرفتن ظرفيت منطقه، اولويت الف در نمون برگ شماره ۷ هدايت تحصيلي ثبت مي‌شود و مي‌تواند در رشته دلخواه در صورت وجود آن رشته يا زمينه در منطقه، ثبت‌نام كنند.
منظور از اولويت «ب» يعني اين كه براساس ميزان ظرفيت منطقه، گروهي از دانشآموزان كه نمرات كتبي تحصيلي شان بالاتر از دانش‌آموز بوده، برابر ظرفيت اعلامي ثبت‌نام مي‌كنند و در صورت انصراف آنان، دانش‌آموز با اولويت ب مي‌تواند ثبت‌نام كند.
چرا رشته‌هاي فني و حرفهاي داراي اولويت الف و ب است؟
هنرستانهاي كاردانش، اولويت "الف" هستند و دانش آموزي كه كف نمره را كسب كرده باشد مي تواند ثبت نام كند اما هنرستانهاي فني و حرفهاي، داراي اولويت "الف" و "ب" هستند. علت انتخاب اولويت الف و ب براي رشته‌هاي فني و حرفهاي اين است كه متقاضي ورود به اين دوره بالا رفته است و تا زماني كه افراد داراي اولويت "الف" مهلت ثبت نام دارند، افراد در اولويت "ب" نمي‌توانند ثبت نام كنند
امكان انتخاب رشته و ثبت نام اولويتهاي پايين تر در مناطق ديگر وجود دارد؟
معاون آموزش متوسطه شهر تهران به اين سوال كه آيا دانش آموز در صورت عدم كسب اولويت اول براي يك رشته، مي تواند در مدرسه منطقه ديگري ثبت نام كند؟ اينگونه پاسخ مي دهد: اگر ظرفيت خالي داشته باشيم شايد اين امكان فراهم شود، اما محدوده جغرافيايي در ثبت نام موثر است. هدايت تحصيلي و ثبت نام دو مقوله هستند. اگر ظرفيت خالي و شرايط پذيرش وجود داشته باشد ستاد ثبت نام منطقه مي‌تواند در اين زمينه تصميم بگيرد.
آيا امكان انتخاب رشته‌اي كه در فرم هدايت تحصيلي ذكر نشده وجود دارد؟
وقتي رشته‌اي جزو اولويتهاي دانش آموز نيست، به اين معناست كه وي كف نمره را كسب نكرده است و نمي‌تواند به آن رشته برود. به عنوان مثال كف نمره درس رياضي براي ورود به رشته رياضي ۱۴ است.
حدنصاب نمره براي ورود به رشته‌هاي تحصيلي چند است؟
نمره سوابق تحصيلي براي رشته‌هاي رياضي و تجربي به دروس هدفِ رياضي و دروس پايه هفتم و هشتم و نهم برمي‌گردد. براي رشته رياضي حداقل نمره درس رياضي ۱۴ و نمره علوم ۱۳ است كه براي تجربي برعكس مي شود و حداقل نمره درس علوم ۱۴ و رياضي ۱۳ است. براي بقيه رشته‌ها هم تنوعي از دروس مانند ادبيات، عربي، هنر و ... را داريم.
مهمترين تغيير هدايت تحصيلي امسال با سال گذشته، تغيير حدنصاب نمره در رشته علوم و معارف و كسب نمره ۱۴ است.
مدارس غيردولتي بدون درنظر گرفتن اولويت‌ها ثبت نام مي‌كنند؟
فرايند هدايت تحصيلي براي تمام مدارس است و تفاوتي بين مدارس دولتي و غيردولتي وجود ندارد و همه از يك الگو تبعيت مي كنند. در مدارس غيردولتي اولويت الف و ب را رعايت نمي كنيم. دانش آموزان اگر بخواهند به اولويت ب هم بروند مي‌توانند، زيرا تعداد صندلي‌هاي خالي ممكن است در مدارس غيردولتي بيشتر باشد و تنها تفاوت مدرسه دولتي و غيردولتي در همين مورد است.
امتحان تعيين رشته مجدد براي دانشآموزان متقاضي چه شرايطي دارد؟
در سال جاري همانند سنوات گذشته، امتحان تعيين رشته مجدد براي دانش آموزان متقاضي با شرايط زير اجرا مي‌شود:
دانش‌آموزاني كه حد نصاب نمره را در يكي از شاخه‌ها، زمينه‌ها و رشته‌هاي تحصيلي در خردادماه كسب نكرده باشند، مي‌توانند با تكميل نمون برگ درخواست تعيين رشته مجدد نسبت به شركت در امتحان تعيين رشته در شهريورماه (هم‌زمان با امتحانات دانشآموزان تجديدي) اقدام كنند.
تاكيد مي‌شود حد نصاب لازم براي ورود به هر رشته، بر اساس نمرات پاياني سه ساله دوره اول متوسطه در درس يا دروس مربوط، محاسبه مي‌شود. در صورت كسب حد نصاب نمره، ورود دانش آموز به مدارس غير دولتي بلا مانع بوده و در مدارس دولتي نيز در صورت وجود ظرفيت، امكان پذير است.
نمره امتحان تعيين رشته، مانند امتحانات درس‌هاي شهريور ماه محاسبه مي شود و در كارنامه تحصيلي و نمون برگهاي هدايت تحصيلي ( با عنوان تعيين رشته ) ثبت شده و تاثيري در معدل سالانه يا كل دانش‌آموز ندارد و صرفا به منظور انجام هدايت تحصيلي دانش آموز، مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
بديهي است مديران مدارس دوره متوسطه اول بايد نمون برگهاي تعيين رشته مجدد را در اختيار دانشآموزان متقاضي قرار داده و فرايند درخواست را به طور كامل اجرا كنند.
امكان تغيير رشته بعد از كلاس دهم وجود دارد؟
بايد گفت كه دانش آموز مي تواند از مدرسه تقاضاي تغيير رشته كند و منطقه تاييد مي‌كند. دانش آموز براي ورود به پايه يازدهم مي‌تواند در امتحان تغيير رشته شركت كند؛ در پايه دهم امكان تغيير شاخه و رشته وجود دارد، اما پايان سال يازدهم ديگر امكان تغيير شاخه نيست و فقط مي‌تواند رشته را تغيير دهد.